N początku relacji, w zakochaniu, pod wpływem zauroczenia spontanicznie tworzą się niewypowiedziane zasady wspólnego funkcjonowania. Kiedy związek ewoluuje i rozpoczyna się wspólne życie wydaje się, że wszystko jest jasne.
Domyślne założenia, że zasady funkcjonowania są zrozumiałe z biegiem czasu okazują się złudzeniem. Dlatego warto ustalać, co jest ważne i jaki ma to wymiar w codziennym życiu. Dodatkowo często minimalizujemy zmiany, którym wszyscy podlegamy w miarę upływu czasu. W codzienności bywają trudne do zauważenia podobnie jak wzrost dziecka, który łatwiej jest wyraźnie dostrzec, kiedy kilka dni się go nie widzi.
Tematy, które wymagają ustaleń to zazwyczaj:
- wartości ( w tym reprezentujące je zachowania, które świadczą o wykroczeniu przeciw wspólnocie bycia)
- sposoby rozwiązywania konfliktów (w tym okazywanie niezadowolenia i negatywnych emocji, sposoby rozładowywania napięcia i powracania do harmonijnego bycia)
- zarządzanie dobrami ( zarabianie, wydawanie, przeznaczanie środków, podejmowanie decyzji związanych z zasobami)
- potrzeby i oczekiwania względem bliskości, intymności i seksualności
- relacje (towarzyskie, przyjacielskie oraz z rodzinami pochodzenia)
- komunikacja (sposoby rozmawiania wspierające więź, czas spędzany razem, wspólne rozrywki lub inne działania)
Co jakiś czas warto przywoływać te tematy w warunkach, które ułatwiają spokojną, pełną otwartości rozmowę aby odkryć, czy zaszła jakaś istotna zmiana, która być może nie została wyraźnie zauważona. Bardzo pomocne bywają wyraźne cezury takie jak:
- przeprowadzka
- zmiana, strata pracy
- zajście w ciążę, narodziny dziecka, zmiana szkoły
- śmierć kogoś bliskiego
- rozstanie, rozwód przyjaciół, rodziców
- Poważniejsza choroba, operacja, wypadek
W takich okolicznościach łatwiej jest zaakceptować zmiany i naturalne wydaje się sprawdzanie co się zmieniło i jak to wpłynie na codzienne funkcjonowanie związku, całej rodziny. Niestety same ustalenia są dopiero wstępem do wcielenia ich w życie, dlatego ważne jest też ustalenie jak będzie wyglądał proces „monitorowania ” zmian, a szczególnie jak powracać do ich realizowania gdyby okazało się, że koleiny poprzednich ustaleń znów zaczęły nadawać stary kierunek.
Jak sprawić, by nowe ustalenia urzeczywistniły się we wspólnym życiu?
Jest wiele elementów, które mają na to wpływ. Wśród najważniejszych trzeba wymienić zaangażowanie wszystkich zainteresowanych (czasem wchodzą w to dzieci a czasem inni dorośli), ustalony sposób powracania do realizacji ustaleń oraz wsparcie zewnętrzne (nazywane czasem kontraktem Odyseusza) mogące przejawiać się przez poinformowanie rodziny, znajomych; zaaranżowanie zewnętrznego procesu. Taki proces składający się z 10 spotkań można przejść razem z nami.